در دنیای امروز که امنیت ساختمان ها اهمیت بالایی دارد، تجهیزات ایمنی آتش نشانی نقش حیاتی در پیشگیری از حوادث ناگوار ایفا می کنند. یکی از مهم ترین و شناخته شده ترین این تجهیزات، جعبه آتش نشانی روکار است؛ جعبه ای که در دیوار نصب شده و در مواقع اضطراری، تجهیزات موردنیاز برای اطفای حریق را در اختیار افراد قرار می دهد.
جعبه آتش نشانی روکار در واقع خط مقدم مقابله با آتش در بسیاری از ساختمان هاست. نصب آسان، دسترسی سریع، و قابلیت تجهیز به انواع شیلنگ و کوپلینگ، از جمله مزایای این جعبه هاست. با توجه به استانداردها و دستورالعمل های ایمنی، تنها استفاده از جعبه هایی که تاییدیه سازمان آتش نشانی را دارند مجاز و مطمئن است.
در این مقاله می خواهیم به بررسی کامل جعبه آتش نشانی روکار، ویژگی ها، کاربردها، اجزای تشکیل دهنده، تفاوت آن با نوع توکار، و الزام داشتن تاییدیه سازمان آتش نشانی بپردازیم. اگر در حال تجهیز یک ساختمان هستید یا به دنبال ارتقای سیستم ایمنی موجود می گردید، این مقاله به شما کمک می کند تصمیم گیری مطمئن تری داشته باشید.
جعبه آتش نشانی روکار چیست؟
جعبه آتش نشانی روکار یک محفظه فلزی است که بر روی سطح دیوار نصب می شود و برای نگهداری تجهیزات اولیه اطفای حریق مورد استفاده قرار می گیرد. برخلاف نوع توکار، نیازی به ایجاد حفره در دیوار ندارد و به صورت مستقیم روی سطح قرار می گیرد. این نوع جعبه ها معمولاً در راهروهای ساختمان، پارکینگ ها، کارگاه ها و فضاهای عمومی قابل مشاهده هستند.
مهم ترین مزایای جعبه روکار:
نصب آسان و سریع بدون تخریب دیوار
قابلیت نصب در ساختمان های ساخته شده و در حال بهره برداری
نگهداری آسان و تعویض راحت قطعات
دسترسی سریع در زمان بحران
کاربردهای جعبه آتش نشانی روکار
جعبه آتش نشانی روکار در طیف وسیعی از ساختمان ها کاربرد دارد. برخی از این کاربردها عبارتند از:
- ساختمان های مسکونی چند طبقه: با توجه به تعداد زیاد واحدها و خطر بالقوه در سیستم های برق یا گاز، نصب جعبه روکار بسیار حیاتی است.
- ساختمان های تجاری و اداری: در این ساختمان ها، رفت وآمد بالا و تجهیزات برقی زیاد، احتمال وقوع آتش سوزی را افزایش می دهد.
- پارکینگ ها : در فضای بسته پارکینگ، وجود مواد اشتعال زا مثل سوخت خودروها، خطر آتش سوزی را تشدید می کند.
- انبارها و کارگاه ها: فضاهایی که مواد قابل اشتعال در آن ها نگهداری می شود، نیاز شدیدتری به جعبه آتش نشانی دارند.
اجزای تشکیل دهنده جعبه آتش نشانی روکار
یک جعبه آتش نشانی استاندارد باید دارای اجزای زیر باشد:
نام قطعه | توضیحات |
---|---|
شیلنگ یا قرقره هوزریل | از جنس لاستیک یا برزنتی، برای رساندن آب به محل آتش |
قرقره یا هوزریل | جهت نگهداری و باز و بسته شدن آسان شیلنگ |
نازل یا سرنازل | برای کنترل خروج آب و تبدیل جریان به اسپری یا جت |
شیر فلکه برنجی یا توپی | برای قطع و وصل جریان آب |
بدنه جعبه | معمولاً از ورق فولادی با رنگ الکترواستاتیک مقاوم ساخته می شود |
درب جعبه | ممکن است شیشه ای یا فلزی باشد و با قفل مخصوص آتش نشانی باز شود |
برچسب ها و راهنماها | اطلاعات لازم برای استفاده از جعبه در شرایط اضطراری |
—
جنس و متریال جعبه آتش نشانی روکار
بدنه جعبه آتش نشانی معمولاً از متریال های زیر ساخته می شود:
ورق فولادی گالوانیزه: برای مقاومت در برابر خوردگی
استنلس استیل (ضدزنگ): برای محیط های مرطوب یا صنعتی
رنگ الکترواستاتیک پودری: برای مقاومت در برابر زنگ زدگی و زیبایی بیشتر
انتخاب جنس مناسب بسته به محل نصب جعبه (داخل یا خارج ساختمان، محیط صنعتی یا مرطوب) اهمیت زیادی دارد.
تفاوت جعبه آتش نشانی روکار با توکار
ویژگی | جعبه روکار | جعبه توکار |
---|---|---|
نوع نصب | روی سطح دیوار | داخل دیوار (نیاز به کنده کاری) |
هزینه نصب | کمتر | بیشتر (نیاز به بنایی) |
زیبایی ظاهری | کمتر نسبت به توکار | بیشتر، چون کاملاً در دیوار قرار می گیرد |
کاربرد | ساختمان های تکمیل شده یا قدیمی | ساختمان های در حال ساخت |
جعبه آتش نشانی روکار تاییدیه سازمان آتش نشانی
یکی از مهم ترین مواردی که باید هنگام خرید جعبه آتش نشانی به آن توجه کرد، تاییدیه سازمان آتش نشانی است. این تاییدیه نشان دهنده این است که محصول مطابق با استانداردهای ملی و بین المللی تولید شده و در شرایط اضطراری عملکرد مناسب خواهد داشت.
چرا تاییدیه مهم است؟
در پروژه های ساختمانی، بدون تاییدیه نمی توان پایان کار گرفت
تضمین کیفیت و کارایی تجهیزات
تطابق با استانداردهای NFPA و مقررات ملی ساختمان ایران
الزام بیمه های آتش سوزی برای تأیید پوشش خسارت
ویژگی های یک جعبه تایید شده:
بدنه مقاوم در برابر ضربه و زنگ زدگی
قرقره با چرخش روان و بدون گیر
نازل با قابلیت پاشش مناسب
اتصالات و شیلنگ مطابق با استاندارد
استانداردهای مربوط به جعبه آتش نشانی روکار
چند مورد از استانداردهایی که برای تولید جعبه آتش نشانی معتبر هستند:
ISIRI 12172 (استاندارد ملی ایران برای تجهیزات اطفا)
NFPA 14 (استاندارد سیستم های لوله کشی آتش نشانی)
UL/FM برای برخی از قطعات مثل شیلنگ و شیرها
جعبه آتش نشانی روکار با تاییدیه سازمان آتش نشانی
ردیف | مدل جعبه | ابعاد (سانتی متر) | جنس | رنگ | ویژگی ها | تاییدیه سازمان آتش نشانی |
---|---|---|---|---|---|---|
1 | روکار ساده یک درب | 70×50×18 | فولاد رنگ شده الکترواستاتیک | قرمز | دارای قفل زیمنسی، لولا مخفی | دارد ✅ |
2 | روکار دو درب افقی | 80×60×20 | فولاد با رنگ پودری | سفید | مناسب قرقره و کپسول هم زمان | دارد ✅ |
3 | روکار دو درب عمودی | 90×70×25 | فولاد ضخامت 1.25mm | قرمز یا سفید | شیشه سکوریت، قابلیت نصب شلنگ جمع کن | دارد ✅ |
4 | روکار ضدزنگ استیل | 70×50×20 | استیل نگیر 304 | استیل براق | ضدخوردگی، مناسب مناطق مرطوب | دارد ✅ |
5 | روکار سفارشی رنگی | به سفارش مشتری | فولاد یا استیل | سفارشی (RAL) | برش CNC، طراحی لوگو | در صورت رعایت استاندارد، دارد |
راهنمای خرید جعبه آتش نشانی روکار
برای خرید یک جعبه آتش نشانی استاندارد و ایمن، به نکات زیر توجه کنید:
1. تاییدیه سازمان آتش نشانی را حتما بررسی کنید
2. متریال بدنه را با توجه به محیط انتخاب کنید (استیل یا فولاد رنگ شده)
3. ظرفیت و طول شیلنگ بر اساس متراژ ساختمان انتخاب شود
4. برندهای معتبر را ترجیح دهید
5. از فروشندگان دارای مجوز رسمی خرید کنید
قیمت جعبه آتش نشانی روکار
قیمت این جعبه ها بسته به موارد زیر متغیر است:
جنس بدنه (استیل، فولاد گالوانیزه)
ابعاد جعبه (کوچک، متوسط، بزرگ)
نوع شیلنگ (برزنتی یا لاستیکی)
برند و داشتن تاییدیه رسمی
قیمت ها از حدود ۲ میلیون تومان تا ۸ میلیون تومان متغیر است.
برندهای معتبر تولید کننده جعبه آتش نشانی روکار
در ایران برندهای مختلفی اقدام به تولید جعبه آتش نشانی می کنند که برخی از آن ها دارای تاییدیه رسمی سازمان آتش نشانی هستند:
سدآتش (دارای تاییدیه رسمی، طراحی زیبا و بدنه مقاوم)
آریا فایر
ایمن شعله
آتش مهر
نگهداری و سرویس جعبه آتش نشانی روکار
تجهیزات آتش نشانی مانند جعبه روکار باید به صورت دوره ای بازبینی و سرویس شوند. برخی نکات مهم:
تست سلامت شیر و شیلنگ هر ۶ ماه یک بار
بررسی زنگ زدگی یا شکستگی در بدنه
اطمینان از روان بودن قرقره
نظافت بیرونی جعبه جهت افزایش دید و دسترسی
نتیجه گیری
جعبه آتش نشانی روکار یکی از اصلی ترین تجهیزات برای ایمنی و مقابله با آتش سوزی در ساختمان هاست. نصب آسان، دسترسی سریع و کاربرد گسترده، این نوع جعبه را به انتخاب اول بسیاری از پیمانکاران و مالکان تبدیل کرده است. اما نکته حیاتی، داشتن تاییدیه سازمان آتش نشانی است که تضمین کننده کیفیت، ایمنی و مطابقت با استانداردهاست.
برای خرید این جعبه، حتماً از فروشندگان معتبر و محصولات دارای تاییدیه خرید کنید تا هم در شرایط بحران عملکرد مطمئن داشته باشید و هم از نظر قانونی با مشکل مواجه نشوید.
پرسش و پاسخ های متداول (FAQ)
جعبه آتش نشانی روکار بهتر است یا توکار؟
بسته به نوع پروژه، جعبه روکار برای ساختمان های تکمیل شده مناسب تر است؛ نصب آسان تری دارد اما از نظر زیبایی ممکن است توکار گزینه بهتری باشد.
آیا داشتن تاییدیه سازمان آتش نشانی اجباری است؟
بله، برای گرفتن پایان کار ساختمان و تاییدیه های بیمه، داشتن تاییدیه الزامی است.
چه تفاوتی بین شیلنگ برزنتی و لاستیکی وجود دارد؟
شیلنگ های برزنتی سبک تر هستند و برای فضاهای عمومی مناسب ترند، در حالی که نوع لاستیکی فشار بیشتری را تحمل می کند.
آیا می توان جعبه آتش نشانی را در فضای باز نصب کرد؟
بله، اما باید از جنس استنلس استیل یا فولاد با رنگ ضدزنگ استفاده شود تا در برابر شرایط جوی مقاوم باشد.
هر چند وقت یک بار باید جعبه آتش نشانی سرویس شود؟
هر ۶ ماه یک بار باید بررسی کامل و تست عملکرد انجام شود تا در مواقع اضطراری بدون نقص عمل کند.